Xabier Euzkitze

Ez hoa

Xabier Euzkitze 2017-09-18 13:27   Iritzia

“bizitzen galerazi / ta hiltzen lagundu” egiten zutela kantatu zian Lazkao Txikik garai bateko apaizez. Oso bestelakoa izan duk hire moldea. Gorputzez bezain irmoa, sendoa eta zuzena izan haiz jokabidez, hitzak eta tonuak hautatzen maisu. Eredua utzi diguk jarraibide. Bizitzen laguntzeko norberak bizi behar dik lehenbizi. Horretan ere asmatu duala esango nikek. Ez haiz hiltzen ere lagundu gabea. Herio norberari keinuka hasten zaionean, ordea, zalantza eta ikaren kudeaketak gogorragoa behar dik, inolaz ere.

¡Primero a que no!

Xabier Euzkitze 2017-09-11 09:27   Iritzia

nola egin liteke aldi berean bi hizkun-tzatan? Asmakizuna dirudi, baina asko aritzen dira. Denok aritzen gara, batzuk besteak baino gehiago. Horretaz ari zen Lazkao-txiki esaldi gogoangarri hura bota zuenean: zenbaiten euskara ulertzeko erdaraz asko jakin beharra zagok! “Bota” aditzarekin gerta-tzen da askotan.

Bihotza bete lan

Xabier Euzkitze 2017-06-25 16:41   Iritzia

Biziak heriotza zor. Hasten den oro bukatzen. Bizilegearen logika betetzen ez denean da gogorrena bizitza. Sasoi betean dena itzaltzen denean, artean hegaldi luzea geratzen zaiona hegorik gabe geratzen denean. 

Arrastoa uzten duten pertsonak

Xabier Euzkitze 2017-06-19 09:10   Iritzia

Ez nuen Mattin Trekurekin kantatzeko zoririk izan. Hark 1981eko uztailean egin zuen azken plaza, hil baino 18 egun lehenago, eta nik hurrengo urteko apirilean lehenbizikoa. Halere, hura hil baino pare bat hilabete lehenago bisita egin genion Eskolarteko 1. Bertsolari Txapelketan parte hartu genuen gazteok.

Surrealismo egunerokoa

Xabier Euzkitze 2017-06-12 08:27   Iritzia

Atitte ta amama / joan ziran mendira / aizkoria galduta / hasarratu ziran. / Attittek amamai / iletikan tira, / amamak attittei / mailukia tira.

Ikastolan ikasitako kanta da, oso ume ginela. Melodia xinple eta oinarrizkoa du erabat. Ez naiz oroitzen zein maisu-maistrak erakutsi zigun, baina denok pozik kantatzen genuen.

Ñabarduratik funtsera

Xabier Euzkitze 2017-06-05 09:15   Iritzia

garai batean gau-giroko taberna zena jateko leku bihurtu da berriki Donostian. Eurek gastrobar deitzen diote. Tarteka joan ohi naiz. Leku atsegina izateaz gain, jaki bereziak eta goxoak eskaintzen dituzte.

Zilegizko poza

Xabier Euzkitze 2017-05-29 11:06   Iritzia

“Nik ez dut bigarren talderik” dio Realak duela aste bi abiatutako kanpainak. Helburua ez zen, noski, Eibar Futbol Taldea edo norbere herrikoa gutxiestea, Realzale askori erasaten dion birus bati aurre egitea baizik: Barçazaletasunari. Bai, Realzale askoren bigarren taldea Barça da. Zaletasun hori justifikatzeko bi zio nagusi daudeke. Bata politikoa: Real Madril erregimen baten ikur gisa ikusten dugu oraindik, eta hura otzandu dezakeen bakarra Barça da. Bestetik, denoi gustatzen zaigu zer ospatu izatea, eta talde kataluniarrearn jarraitzaile izateak urtero titutuluren bat bermatu samartzen du.

Larrusendo

Xabier Euzkitze 2017-05-22 09:24   Iritzia

josep mintzatu da asteon, Jordi Pujol eta Marta Ferrusolaren hirugarren semea. Esan duenez, “aitaren ibilbide politikoari kalterik ez egitearren” erabaki zuten Andorrako dirua ezkutuan edukitzea.

Azokan

Xabier Euzkitze 2017-05-15 09:12   Iritzia

urte batzuk badira Zarauzko azoka gure etxe aurreko kalera ekarri zutela. Ezin zen halakorik onartu. “Zenbat zikinkeria pilatuko den hor! Herritik kanpo ez al zen hobe? Gainera, auskalo nondik etorritako jendea!” Bai ba, bertan ez baitago lapurrik.

Zezen saldoa

Xabier Euzkitze 2017-05-08 09:36   Iritzia

Idazle bati baino gehiagori entzun diodan gomendio ren zurrunbiloan itsutu egin baitaiteke idazlea.

Hormak eta poesia

Xabier Euzkitze 2017-05-02 09:07   Iritzia

Hormak ere erabat aspergarri diren herri honetan, salbuespen eder bat galdu du Donostiak. Antigua auzoan Mikel Laboaren irudiak eta haren kantetako baten zatitxo batek edertzen zuten pareta biluztu dute, zuri eta triste ageri da orain. Huts eta hits. Hotz eta motz. Ez hots eta ez hats.

Ez den tokian aztaparrak garbi

Xabier Euzkitze 2017-04-24 09:10   Iritzia

irua dagoen lekuan ustelak agertzen dira. Duela zenbait hamarkada, garaiko aharirik onenaren jabeak Azpeitira eraman zuen, jokorik galdu gabe zegoen beste batekin indarrak neurtzera. Bidaia abiatu aurrez semeak eta biek ahulgarri bat eman zioten. Ofizialki eurenaren alde baino askoz dirutza handiagoa jokatu zuten ezkutuan kontra. Alegia, tongo egitera joan ziren.

Bidean

Xabier Euzkitze 2017-04-10 09:22   Iritzia

Batzuek bizitza erdia baino gehiago daramate lekua aurkitu nahirik. Artaldeak larre maldatsuetara eraman izan ditu. Bazen bazka, nahi beste, baina sekula ez zuten txoko erosorik aurkitu.

Esperantza ertzetatik

Xabier Euzkitze 2017-04-03 09:18   Iritzia

soldadutzatik etorri berritan -azken tontolapikoetako bat izan nintzen- Arabako Ikastolen Elkarteak lan zoragarri bat eskaini zidan. Hari esker, Arabako hainbat herritako ikastoletan bertsolaritza irakasten aritu nintzen: Legutio, Gasteizko bi, Kanpezu, Agurain, Lapuebla Labarka, Bastida, Lantziego eta Oion

Motzak luze

Xabier Euzkitze 2017-03-27 12:05   Iritzia

Mattin Treku eta Lazkao Txiki, biak ere ez ziren metro eta erditik askoz gehiago goratzen. “Txiki handia zinen zu” kantatzen zion Andoni Egañak Joxemieli, lazkaotarrari buruz ETBrako egin zituzten marrazki bizidunetan. 

Miraz eta desiraz

Xabier Euzkitze 2017-03-20 09:46   Iritzia

Ez dakit inoiz aski aztertu eta goratua izango den Piarres Xarriton hazpandarrak euskalgintzaren eta letren alorrean egindako lana. Are aipamen gutxiago izanen du, hain segur, Iparraldeko giro nahasi eta uherrean bortxakeriaren aurka beti erakutsi izan duen jarrera tinko eta irmoak. Bake-gizona izan da Piarres, eta bakerantz gehiago hurbilduko gaituen berria jakin genuen hura pausatu zen egun berean, ETAren armagabetzearena. Har beza bakean atseden.

Grazia putarik

Xabier Euzkitze 2017-03-13 10:50   Iritzia

D abilenak sartzen du hanka, mintzo denari egiten dio irrist mihiak, nahiz eta askotan geldirik eta ixilik dagoena tronpatu gehien, bai baitira zerbait egitea eta esatea eskatzen duten egoerak.

Norbera infernu

Xabier Euzkitze 2017-03-06 11:04   Iritzia

Laranja koloreko autobus eta autokarabanan dabiltza herririk herri, gure uste okerrak zuzendu nahirik. Darwinen irudimen lizunak besterik pentsaraz lezakeen arren, gizakia Jainkoak egun batetik bestera burututako asmakizuna da.

Ostixek

Xabier Euzkitze 2017-02-27 09:37   Iritzia

Hippytik ere dezente zuen Potxuk. Erabateko bizizalea izaki. “Zahartzaro laburra izango diat, gaztaroa asko luzatzen ari nauk eta”, esan ohi zuen. Bai asmatu ere! Bazuen tarteka Orroagako hondartzara joan eta larru gorritan jartzeko ohitura.

Beti ttunttun gaittun gu

Xabier Euzkitze 2017-02-20 13:12   Iritzia

Magisteritza ikasketak egiteko atariko proba bat gainditu beharra ez zaie denei gustatu. Denen gustuko erabakirik ez da inoiz izaten, baina sindikatuen ustez erabaki horrek hezitzaileen bizkar uzten du PISA txostenean emaitza txarrak atera izanaren errua.