Logoa

Normaltasuna

Erabiltzailearen aurpegia   Iritzia

Gure normaltasunaren adierazgarri da hilaren hasieran Nafarroako Parlamentuan izaniko eztabaida. Aurreneko bozketan, egun batzuk lehenago Gasteizen egin bezalaxe, «euskara batuaren garrantziaren» alde edo kontra agertu behar izan zuten parlamentariek.

Kanibalismo demokratikoa

Erabiltzailearen aurpegia   Iritzia

Espainiako eskuin muturreko fundazio batek antolatutako hitzaldia Madrilen, Frente Popularra mintzagai. Mukuru betea dago aretoa, kanpoan jendea. Sovietarrek sortutako gaitzaz ari dira, nola hil zituzten berek bezala pentsatzen ez zuten guztiak. «Frente Popularra beti izan da aberaskumeen gauza. Langileek ez diete inoiz komunistei botorik eman, asko kostatu baitzaie dutena irabaztea». Kataluniako gaurko egoerarekin lotzea, berez dator. Ines Arrimadasen adorea goraipatu du Federico Jimenez Losantos kazetariak, eta orain urtebeteko gertaerak gogoan, nola atera zen Felipe VI. erregea «espainiar eliteko lehena, astakeria hari aurre egitera, no pasaran esatera».

Iruzurra

Erabiltzailearen aurpegia   Iritzia

Bada Elna baino herri ezezagunagorik Ipar Katalunian. Roselloko hiriburu erlijioso izana garai batean, Elnan jaio ziren 39ko urte hasieran, muga haurdun ihesi igaro zuten emakume haien seme-alabak, ia seiehun guztira. Ordurako hila zen Etienne Terrus, ametxearen ardura zuen Elisabeth Eidenbenz suitzar erizainarekin batera, Elnako pertsonarik ezagunena. Fauvismoaren aitzindari, Derain eta Matisseren oso maitea, herrian bertan margotu zituen bere obra gehienak. Egun, Terrusen museoa da, katedral erromanikoarekin batera, Elnako tokirik bisitatuena.

Memoria eta historia

Erabiltzailearen aurpegia   Iritzia

Honaino heldu da Madrilgo Erorien Haranaren dinamitatze sinbolikoaren hautsa. Iruñean, ideien lehiaketa publikoa iragarri du udalak, eta prest dago, nonbait, aurkezturiko proposamen oro aztertzeko, baita monumentua eraistearena ere, horretarako lege-aldaketak egin beharko liratekeen arren. Izan ere, babesturiko eraikina da Iarnotzek eta Eusak 1942an amaitu zutena. Donostian, udal artxiboetako datuekin eraso dio oposizioak Eneko Goia alkateari, Urgulleko Jesusen Bihotzaren gaineko eztabaidan, monumentua ez dela frankista adierazi duenean. «Irabazleen idearioa goratzeko eraiki zen, udal frankistak dirua jarri zuen eta susmoak daude gerrako presoak erabili izan zirela egiteko» esan du Ezker Anitzako Amaia Martinek. Azak ontzeko, Erorien Harana diseinatu zuen arkitekto berak egin zuen Urgullekoa ere, Pedro Muguruza elgoibartarrak.

Amets bat izan dut

Erabiltzailearen aurpegia   Iritzia

Emmanuel Macroni entzunda, ez zuela espero eguna inoiz heltzerik aitortu du Josette Audinek, Maurice Audin aljeriar matematika irakaslearen alargunak. 1957ko ekainean atxilotu zuten frantziar paraxutistek Audin, FLNko militanteei laguntza ematen zielakoan. Ez zen haren berririk izan gehiago. Senarrak ihes egin zuela esan zion administrazioak. Hain ihes handia ere.

Urreiztieta connection

Erabiltzailearen aurpegia   Iritzia

Martin Ugalderen biografia hari esker izan genuen gure belaunaldikook Lezo Urreiztietaren berri. Gerrako galtzaileengandik heldu zitzaigun paketean, bidean galdu zirenetako bat zen Agirreren gobernuarentzat armak lortu zituen gizona. Kontrabandista, abertzale heterodoxoa, eginbehartarra izan zen, batez ere, Urreiztieta, geldian ez egoteko jaioa. Pertsonaia ezagutu genuenean, bazegoen ahal genuen guztietan kontatzen genuen pasarte bat. Frankismoaren hondamendiarekin jota, aurkitu zuela Mexikoko kostan irla bat zioen, bertan eraikitzeko Euzkadi berria, euskaraz baino hitz egingo ez zen babestokia. Txistea, berehala dator, Urreiztietak ez baitzekien. «Eta zuk, zer egingo duzu, Lezo?» galdetzen zioten orduan. «Nik? Isilik egon».

Poliziaren hizkuntza

Erabiltzailearen aurpegia   Iritzia

Arkaitz Zarraga irakaslea izan da oraingo honetan gertatua salatu duena. Bilboko jai gunean, trafiko kontu bat dela-eta udaltzain batek geldiarazi duenean, nola konplikatu zaion dena euskaraz egiteko eskatzeagatik. Alferrik ahalegindu bata eta bestea konpontzen. Bi isunekin etxeratu da: «Bata zirkulazioari lotutakoa; bestea, agenteekiko errespetu faltagatik».

Jokuaren errenta

Erabiltzailearen aurpegia   Iritzia

Onena izan gabe, Jokua ez da errenta da, seguru asko, Antonio Maria Labaienen antzezlanik sonatuena. Bertan, bi mundu ditugu begiz begi. Gizonak korrika-apustuen bueltan dabiltzan artean daukatena eta ez daukatena jokatzen, emakumeek kontrapisua dakarkiote gizonkeriazko munduari. Jokoaren burugabekeriaz ohartarazi nahi dituzte etxekoak, arriskutik urrundu, nola ez, gainera, bi gazteren ezkontza asmoa dagoela tarteko.

Elefante baten amorez

Erabiltzailearen aurpegia   Iritzia

Animalia babestuei diegun txerak behartu gaitu gillotina ateratzera historiaren armairutik. Gauza bat garbi baitago, Botswanako elefante eraitsiagatik ez balitz, ez ginatekeela orain errege zaharraren kontra ariko tiroka. Baina egun, hori dute animalia pitxiek, gizakiek berrogei urtean erakustea lortu ez dutena atoan ikusarazten digutela. Eta zer plazer handiagorik ehiztaria ehizatzea baino. Horra hor, metaforak metafora, garai sentikorren abantailak.

Nahi ez badugu ere

Erabiltzailearen aurpegia   Iritzia

Hilabeetako neke luzearen sari, albait urrunen jotzen dut kanpora burua freskatze aldera. Eguneroko zereginak zokoratu eta bizi-berritu. Nola? Kazetetako gehigarriek erakusten diguten maneran, alegia, merezi duten tokietara jota; usain, hots, irudi ezezagunez beteta ardura astunek burmuinean libre utzitako tokia. Nolabaiteko ordezkapen bat, hala esan baliteke behintzat.