Uskeri, uskerixe. Oso gutxi, miseria.
Bilboko Arte Ederren museoan ikusgai dagoen ‘Nestor Basterretxea: Forma eta unibertsoa’ atzera
begirakoan altxor txiki bat aurkitu dut. Ez da eskultura bat, ez da margolana, ezta lan grafikoa ere.
Kristalezko kutxa batez babestuta dago, baina ez du askorik balioko arte merkatuan. Bi artisten
proiektuaren zirriborroa da, mekanografiatutako bi orri baino ez. Ez estudio, ez apunte, ezta
prototipo ere; gutun soil bat. Hala ere, harrapatu egin nau, ni hartzaile eginez. Nestor Basterretxeak
eta Fernando Larruquertek ‘Ama Lur’ film dokumentala egin ahal izateko osatutako proiektua
jasotzen du eskutitz horrek. Diru eskaria da, orduan ere dirua behar baitzen hainbat egitasmo
sortzeko. 1968. urtea zen, eta bi lagunek Euskal Herriari buruzko dokumentala egin nahi zuten.
Urtebeteko lana aurreikusten zuten (azkenean bi izan ziren) eta xoxik ez zeukaten, sortzeko
beharra zen haien kapital bakarra. Horregatik, oraingo modernoek crowdfunding deitzen dioten
mikromezenasgo erako finantziabidea jarri zuten martxan. 1.000, 2.000 eta 3.000 pezetako
partaidetzak eskaintzen zizkieten erakundeei nahiz norbanakoei, denon artean herri gisa eraiki
beharreko proiektua burutzeko. Huskeria bat dirudi, baina seguruenez garai hartan lan asko egin
beharra zegoen 3.000 pezeta irabazteko. Huskeria bat da, sortu zuten lanaren balioaz jabetzen
garenean.
Lortu zuten. Donostiako Zinemaldian estreinatu zen 105 minutuko dokumentala, zentsurari burla
eginda. Euskal Herriko zinemagintzaren erreferente izatea lortu zuten; bada zerbait!
http://www.museobilbao.com/eu/exposiciones/nestor-basterretxea-200